اسباب بازی و تاثیرات آن بر فرزندان
بازی کردن یکی از نیازهای اساسی کودکان و بهترین وسیله برای رشد و
شکوفایی احساسات آنان است واین در حالی است که بازی علاوه بر پرورش
هیجانها و عواطف کودک کارکردهای مهم دیگری نیز دارد که هر یک از آنها به
جنبههای از زندگی کودک مربوط میشود و او را برای به زندگی بزرگسالی آماده
میکند. در این میان استفاده از اسباب بازیهای مختلف به عنوان ابزاری مهم
در رشد و تحول کودکان نه تنها تاثیرات شگرف تربیتی به جا میگذارد بلکه
تصورات کودکان را گسترش داده و توان خلاقیت آنان را توسعه میدهد به طوری
که امکان تجارب زندگی را برای کودک فراهم میکند.
کارشناسان معتقدند، اسباب بازیها نقش حیاتی در رشد و شکوفایی زندگی
کودکان دارند و این در حالی است که کودکان در حین بازی خود را در
موقعیتهای اضطرابآور و ترسناک قرار میدهند و با همراهی اسباب بازیشان به
جستوجوی راه حل میپردازند و از این طریق تسلط خود را بر موقعیتها
افزایش میدهند و تا حدی بر نگرانی و ترسشان فائق میآیند. آنان از طریق
بازی کردن بسیاری از مهارتهایی را که در بزرگسالی به آن نیاز دارند را یاد
میگیرند.
نقش بازی در رشد ذهنی کودک انکارناپذیر
است. رفتار هوشمندانه را تقویت میکند و زمینههای لازم جهت یادگیری زبان و رشد
هوشی و تفکر کودک را فراهم میسازد. آنچه که از بازیهای فکری مخصوصاً «کاربرد آن
در فلسفه و کودک» مورد نظر است، نقش
بازی در رشد ذهنی کودک است که با استفاده از ابزارهای مورد نظر (اسباببازی،
داستان، فیلم، کارتون، عکس...) به ارتقاء رشد فکری او کمک میکند
روانشناسی بازی کودک:
بازی کردن در رشد اجتماعی کودکان بسیار تاثیرگذار
است. آنها در بازی ها گروهی مفهوم همکاری، برتری، پیروزی بر گروه رقیب را یاد می
گیرند. اسباب بازی هایی مانند طناب، دوچرخه و... که نیازمند حرکات فیزیکی خاصی است
در فراگیری مهارت هایی مانند پریدن، تعادل، چرخیدن و پرت کردن کمک شایانی می کند.
لوازمی مانند کتاب داستان، سی دی های آموزشی، انیمیشن
ها درمهارت های زبانی را در کودکان پرورش می دهند. کار هایی از قبیل شمارش اعداد،
آموزش رنگ ها، سایز و شکل ها را از طریق بازی کردن با اسباب بازی می آموزند.
دسته بندی اسباب
بازی:
· اسباب بازی های عروسکی
· اسباب بازی های شخصیت کارتونی
· اسباب بازی های وسایل نقلیه
· اسباب بازی های ورزشی و فعالیت بدنی
· اسباب بازی های معما و بازی
· اسباب بازی های سازه ای
· اسباب بازی های اکتشافی
· اسباب بازی های کمک درمانی
· اسباب بازی های مهره، صفحه، تاس
اسباب بازی های مناسب
تولد تا یک سالگی:
· اسباب بازی های موزیکال
· مکعب های چوبی یا پارچه ای
· اسباببازیهای متحرک و ماشینها
· وسایل پلاستیکی یا چوبی
· کتب پارچهای
· توپهای نرم و سبک
· عروسکهای نرم
· اسباب بازی های دندانی
· کتاب تصویری با جنس های مختلف
اسباب بازی های مناسب
سن یک تا سه سالگی:
· وسایل نقاشی (مداد شمعی، گچ، آب رنگ، قلم مو، مداد رنگی)
· طناب
· تلفن اسباببازی
· عروسک و وسایل آن مثل تختخواب عروسک، لباس عروسک
· مکعبهای چوبی رنگی
· لگو
· مرواریدهای چوبی درشت
· انواع پازل یا ۴ تا ۵ قطعه
· الاکلنگ، سرسره و تاب کوچک
· سه چرخه
· توپ
· خمیزبازی و گل رُس
اسباب بازی های مناسب
سن سه تا پنج سالگی
· انواع جورچین و چوبچینها
· مکعبهای کوچک و بزرگ
· دومینو
· قطار، ماشین کامیون
اسباب بازی های مناسب
سن پنج تا نه سالگی:
1.
وسایل باغبانی بیلچه،
شن کش و...
2.
گِل رس، خاک، شن
3.
انواع عروسک (عروسک
خیمه شب بازی و...)
4.
قیچی و کاغذ
5.
توپ با راکت
6.
دوچرخه
اسباب بازی های مناسب
سن نه تا دوازده سالگی:
· مجموعه ساخت و ساز و مدل سازی
· بازیهای هماهنگی و یا حافظه
· کاردستی بادبادک
· کفش اسکی
· کتاب
اسباب بازی فکری
آموزشی:
بازی های فکری در
عین حال که سرگرم کننده هستند با جمع کردن افراد با سنین مختلف در کنار هم به هم فکری
و همکاری مشغول شده و دقت و تمرکز را در شما افزایش می دهد. بازی فکری دومینو، مکعب
روبیک، پازل، شطرنج جزو لوازم بازی فکری هستند.
ماشین بازی،
موتور، سه چرخه و دوچرخه جزو آن دسته از اسباب بازی های می باشد که شور و هیجان را
در کودک افزایش می دهد و معمولا بچه ها بازی با این وسایل را بیشتر دوسدارند زیرا
انرژی خود را از طریق حرکات فیزیک تخلیه می کنند. همچنین ماشین ای بازی و موتور و
سه چرخه در طرح و رنگ های جذاب طراحی می شوند و در بین بچه ها ازمحبوبیت زیادی
برخوردار است. اسباب بازی هایی مثل هواپیما و هلی کوپتر هم ازاین قاعده مستثنی
نبوده و برای بچه جذاب می باشد.
نگاه کلی
همانطور که گفته شد بازی یکی از عوامل مهمی است که بر روحیه و شخصیت
کودک اثر گذاشته و بخش جداییناپذیر زندگی اوست. روانشناسان و جامعهشناسان بر
این باورند که بازی در سالهای اولیه برای کودک بسیار حیاتی است و به جز پدید
آوردن شادی، برای رشد جسمی و روانشناختی کودک اهمیت ویژهای دارد. به وسیلة بازی،
کودک راههای برخورد و تعامل با محیط پیرامون خود را فرا میگیرد و مهارتهای
اجتماعی و زبانی را کسب میکند. بازی، فرصتهایی را برای «ابراز وجود» و «خلاقیت»
در کودک فراهم میکند و نیز راهی مناسب برای تخلیه هیجانها و انرژیهای اضافی در
او است. کودک از طریق بازی با فرهنگ جامعة خویش آشنا میشود؛ هنجارها و ارزشهای
اجتماعی را درونی میکند و در نهایت، نقشهای اجتماعی را میپذیرد.